Jak to robią Finowie? Raciborskie bibliotekarki na kolejnym wyjeździe Erasmus

Hyvää huomenta! Naprzeciwko fińskiego Parlamentu stoi nowoczesny budynek budzący skojarzenia z mostem. To Oodi (z fińskiego, oda), centralna biblioteka Helsinek, od kilku lat kulturalne i towarzyskie serce Helsinek. Na początku września piątka raciborskich bibliotekarek wybrała się tam, by podpatrzyć co sprawia, że Finowie tak chętnie korzystają z bibliotek.

Oodi jest biblioteką wyjątkową, klejnotem w fińskim programie wsparcia dla czytelnictwa i bibliotek. Wybudowana z okazji rocznicy 100-lecia uzyskania niepodległości (Finlandia uzyskała ją w grudniu 1917 roku), stała się miejscem gdzie zwykły mieszkaniec Helsinek spotka się z turystą zachwyconym architektoniczną bryłą budynku biblioteki. Oodi to nie tylko 100 000 książek w 20 językach – fińskie biblioteki publiczne to przestrzeń do rozwijania kreatywności, nauki, relaksu i miejsce spotkań przy kawie. Standardem jest posiadania strefy rękodzieła, tzw. maker space, gdzie każdy może skorzystać z drukarki 3D, maszyny do szycia lub wypalarki do drewna. Na pierwszym piętrze biblioteki Oodi znajdują się pokoje do cichej nauki lub pracy, sale które można zarezerwować do prowadzenia spotkań lub kursów i studio nagrań.

Pobyt raciborskich bibliotekarek w Finlandii trwał pięć dni, w tym czasie odwiedziły oprócz Oddi pięć innych bibliotek w Helsinkach i okolicach. Głównym założeniem tych wizyt było poznanie oferty skierowanej do obcokrajowców i osób z doświadczeniem uchodźczym lub migracyjnym. Od pierwszych minut pobytu w Finlandii zwraca uwagę dwujęzyczność tego kraju, wszystkie komunikaty są podawane w języku fińskim i szwedzkim. W bibliotekach znajdziemy książki nie tylko w popularnych językach obcych (takich jak angielski, niemiecki czy francuski), ale i w języku dari czy somalijskim, którym posługują się nowi mieszkańcy Helsinek, czy ościennych gmin. W helsińskiej bibliotece Pasila działa – finansowana przez projekt ministerstwa kultury – Biblioteka Wielojęzyczna. Jej zadaniem jest wspieranie bibliotek publicznych w całej Finlandii, przez m.in. tworzenie wielojęzycznych materiałów i zakup książek we wszystkich językach świata. Zakupione książki są przesyłane do bibliotek, w których pojawi się na nie zapotrzebowanie. Fiński model bibliotekarstwa zakłada dużą współpracę i dzielenie się zasobami.

W każdej fińskiej bibliotece publicznej znajduje się regał z podręcznikami do nauki fińskiego, powieści o prostej strukturze gramatycznej oraz organizowane są kursy językowe lub spotkania kafejki językowej. Kafejka językowa to miejsce do swobodnej nauki języka, idea którą bibliotekarki podpatrzyły i już wprowadziły do oferty raciborskiej biblioteki.

Wizyta w fińskich bibliotekach publicznych pokazała jak ważne jest wparcie państwa i samorządów. Na tym fundamencie fińscy bibliotekarze i bibliotekarki budują przestrzeń dla wszystkich, z której chętnie korzysta lokalna społeczność.

Wyjazd został dofinansowany przez Unię Europejską.